Dane Centralnego Biura Śledczego wskazują na coraz większy problem, jakim stają się grupy przestępcze działające w obszarze gospodarczym. Tego rodzaju przestępczość bardzo często ma charakter zorganizowany – w 2014 roku zajmowało się nią niemal 400 gangów. Generuje to ogromne straty w budżecie państwa, o czym alarmuje raport bezpieczeństwa przygotowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Przestępczość gospodarcza najczęściej opiera się na działalności fikcyjnych firm i wyłudzeniach, którym towarzyszy szereg innych nielegalnych działań – na przykład korupcja, fałszerstwo dokumentów i pranie brudnych pieniędzy.
W wyniku działalności przestępców gospodarczych cierpi nie tylko budżet państwa, ale również osoby prywatne i przedsiębiorcy. W porównaniu z klasyczną przestępczością grono poszkodowanych jest zwykle o wiele większe, a szkody materialne wyższe. Częściowo oddają to statystyki, chociaż obrazują one jedynie wycinek strat poniesionych w wyniku przestępstw gospodarczych. W samym tylko 2014 roku w tego rodzaju sprawach zabezpieczono mienie o wartości ponad 300 mln zł. Nowe dane są jeszcze bardziej alarmujące, bowiem w pierwszym kwartale 2015 roku jest to już około 380 mln zł.
Program zwalczania przestępczości gospodarczej
Pogłębianie się problemu przestępstw o charakterze gospodarczym i związane z nimi straty materialne wymusiły podjęcie konkretnych działań – rząd opracował program zwalczania przestępczości gospodarczej na lata 2015-2020. Jego celem jest przede wszystkim prewencja, a także większa efektywność w odzyskiwaniu utraconego przez poszkodowanych mienia. Projekt programu został opracowany we współpracy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Ministerstwa Finansów oraz Prokuratury Generalnej. Współpraca służb jest konieczna ze względu na skalę zjawiska i pozwala na wypracowanie najlepszych rozwiązań – widać ją na etapie tworzenia przepisów, ale również później podejmowanych działań. Pogłębianie współpracy i bardziej efektywna wymiana informacji między poszczególnymi służbami oraz instytucjami to jedno z założeń programu. Ma temu służyć prowadzenie wspólnych szkoleń i wymiana doświadczeń pomiędzy sędziami, prokuratorami, przedstawicielami służb oraz ekspertami zewnętrznymi. Ponadto ważnym aspektem jest współpraca organów ścigania i kontroli skarbowej, aby oszacować majątek sprawców przestępstw. Odbieranie uzyskanego w wyniku przestępstwa mienia to jedna z najdotkliwszych metod walki z procederem, dlatego stało się priorytetem dla twórców programu zwalczania przestępczości gospodarczej. Przedmioty i pieniądze muszą zostać zidentyfikowane i zabezpieczone na poczet przyszłych środków karnych.
